Patrimonio oral y educación: Danza de arcos de A Cervela (O Incio-Lugo)

Autores/as

DOI:

https://doi.org/10.31637/epsir-2024-538

Palabras clave:

Patrimonio inmaterial, patrimonio oral, transmisión oral, danza tradicional, danza de arcos, educación, A Cervela, Galicia

Resumen

Introducción : Las danzas gremiales tienen una importante difusión dentro del noroeste peninsular, expresión cultural en la que se encuadra la danza de arcos de A Cervela (O Incio-Lugo) Metodología : Para el estudio de esta danza se ha empleado un método cualitativo basado en el trabajo de campo, la observación participante y le realización de entrevistas. Resultados: Nos hemos encontrado ante una expresión marcada por la transmisión oral que se ha adaptado a un contexto cada vez más cambiante conservando las tradiciones fundamentales: baile, vestimenta y ornamentación y actividades complementarias. Discusión : Este acercamiento a la danza de A Cervela nos ha permitido conocer la característica adaptabilidad de la transmisión oral pero también lo que supone la desaparición de su contexto de desarrollo primigenio, lo que abre la posibilidad y/o necesidad de su tratamiento dentro del ámbito. educativo formal. Conclusiones : En definitiva, tratamos este apartado del patrimonio inmaterial atendiendo a un estudio de caso que ejemplifica los valores educativos de la transmisión oral.

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Biografía del autor/a

Carme López Fernández, Universidade de Santiago de Compostela

Doctora por la Universidad de A Coruña, con una carrera que vincula la educación, la investigación y la interpretación de la música tradicional gallega. Profesora interina del área de Didáctica de la Expresión Musical en la Universidad de Santiago de Compostela y profesora de canto popular en la Escuela de Música Tradicional y Folk E-trad de Vigo.

Citas

Agrupación Castro Floxo (1999). Danzas Gremiais e Procesionais da provincia de Ourense. Deputación de Ourense.

Albán, C. (2003). O saber do pobo. Enciclopedia do traxe, danza e musicais tradicionais. Edicións Xerais.

Albo, F. (24/08/2008). Danza Sagrada no Incio. La Voz de Galicia http://www.lavozdegalicia.es/lemos/2008/08/24/0003_7083641.htm

Ávarez, X. (2007) Danzas gremiais (e procesionais da provincia de Ourense). En Congreso de ensinantes de Música Tradicional Galega -Actas-. AGG

Barrios, P. (2009). Danza y ritual en Extremadura. CIOFF España.

Beltrán, J.M. (2002). Juguetes sonoros. En J.M. Beltrán, et al., Folklore musical infantil (pp. 61-141). Akal.

Blanco, J. (1995-1996). Consideracións sobre a devoción popular na parroquia do “S. Cristivo dA Cervela”. Boletín do museo provincial de Lugo, 7, 2, 183-200.

Cámara de Landa, E. (2016). Etnomusicología. Ediciones del ICCMU.

Crivillé i Bargalló, J. (1983). Historia de la música española 7. El folklore musical. Alianza editorial – alianza música.

Chao-Fernández, R. (2010). La enseñanza del folklore gallego en los colegios de educación primaria de Galicia. Conservatorio Profesional de Música.

Díaz, J. (2002). Tradición y danza en España. Castilla y León. Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes. [original de 1992]. https://www.cervantesvirtual.com/nd/ark:/59851/bmc1157165

Flick, U. (2004). Introducción a la investigación cualitativa. Ediciones Morata.

Grinnell, R. M. (1997). Sodal work research & evaluation: Quantitative and qualitative approaches. E. E. Peacock Publishers.

Hernández, R., Fernández, C. y Baptista, P. (2006). Metodología de la investigación. Cuarta Edición. McGrawHill.

Linares, J. (1986). O baile en Galicia. Editorial Galaxia.

López Fernández, C. (2021). “La música de tradición oral en Galicia: propuesta para su clasificación”. En N. Reyes, P. Díaz e L. Da Silva (Coords.). Gestión de la cultura: lo que nos hace humanos, (pp. 271-281). Tirant humanidades.

López Fernández, C. (2022). Compilación, análise e uso didáctico do repertorio vocal acompañado de percusión de man como parte do patrimonio inmaterial galego: estudo dun caso representativo (Tesis Doctoral) Universidade da Coruña. https://ruc.udc.es/dspace/handle/2183/32430

Manzano, M. (1993). Cancionero leonés, vol. I, tomo II. Diputación Provincial.

Martínez, A. (1998). Historia e evolución da danza en Galicia. En Grupo Milladoiro (Coord.). Galicia fai dous mil anos. O feito diferencial galego. II Música (pp. 111-139). Museo do Pobo Galego: A Editorial da Historia. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=7745774

Mertens, D. M. (2005). Research and evaluation in Education and Psychology: Integrating diversity with quantitative, qualitative, and mixed methods. Sage.

Mora, A. S. (2011). El cuerpo en la danza desde la antropología (Tesis Doctoral). Universidad Nacional de La Plata. http://sedici.unlp.edu.ar/handle/10915/27179

Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods. Sage.

Pelegrín, A. (2002). Literatura de tradición oral. En J.M. Beltrán, et al., Folklore musical infantil (pp.17-59). Akal.

Ramírez, C. (2006). Música, lenguaje y educación. La comunicación humana a través de la música en el proceso educativo. Tirant lo Blanch.

Randel (2008). Diccionario Harvard de música. Alianza editorial.

Sánchez, C. (15/03/2009). Danzantes de Cibeles en Hispania. Terrae antiquae. https://terraeantiqvae.com/profiles/blogs/danzantes-de-cibeles-en

Descargas

Publicado

2024-08-05

Cómo citar

López Fernández, C. (2024). Patrimonio oral y educación: Danza de arcos de A Cervela (O Incio-Lugo). European Public & Social Innovation Review, 9, 1–16. https://doi.org/10.31637/epsir-2024-538

Número

Sección

Humanismo y Ciencias Sociales